Zepperlin yfir Reykjavík

Þýska loftfarið Zepperlin kom nokkrum sinum við ofan Reykjavíkur á ferðum sínum milli Evrópu og Ameríku á fjórða áratug 20. aldar.
Fimmtudaginn 17. júlí 1930 um klukkan 11:00 horfðu Reykvíkingar t.d. undrandi upp til himins þegar hið glæsilega þýska loftskip Graf Zeppelin sigldi í átt að borginni.

Hægt og tignarlega nálgaðist það, grár líkami hans ljómaði í sólarljósinu. Það flaug mjög hægt yfir borgina í hringlaga mynstri og fegurð hennar heillaði alla sem urðu vitni að þessari miklu sjón. Þetta var sannarlega ógleymanlegt atriði þar sem Ísland hefur aldrei fengið betri fluggest. (Fálkinn, ágúst 1930)
Við lestur þessa texta í dag er eins og litla þorpið Reykjavík hafi fengið heimsókn frá geimskipi. Árið 1930 var Ísland enn mjög afskekkt og óljóst eyríki sem barðist við að halda í við nútímavæðinguna í Norður-Evrópu. Svartsýni var að aukast þar sem viðkvæmt hagkerfi Íslands hafði orðið fyrir alvarlegum áhrifum af upphafi kreppunnar miklu árið áður. Flugvélar voru sjaldgæf sjón, svo það hlýtur að hafa verið „sannlega ógleymanlegt atriði“ þegar þetta glæsilega þýska loftskip birtist fyrir ofan Reykjavík í júlí 1930.

Zeppelinar sigldu um heiminn til að sýna og prófa loftskipin. Zeppelin-fjölskyldan flutti farþega og póst í flugi yfir Atlantshafið á þriðja áratugnum fyrir Hindenburg-slysið 1937 og önnur pólitísk og efnahagsleg álitamál, sem flýttu fyrir því að loftskipin féllu. Ísland var heimsótt a.m.k. í annað sinn árið 1931.

Forsætisráðherra Íslands sendi skipstjóra Zeppelin símskeyti í kjölfar heimsóknar hans 1930:
„Kommadant, Graf Zeppelin.

Í nafni íslensku þjóðarinnar býð ég þig, herra Kommandant, velkominn til Íslands. Ég bið ykkur að senda ríkisstjórn Þýskalands okkar innilegustu þakkir fyrir þann velvilja sem þeir hafa sýnt okkur með því að senda Graf Zeppelin til Íslands og bera því kveðjur Þýskalands á 1000 ára afmæli Íslands.

Hinar minnstu þýsku þjóða tekur náðarsamlega við þessari kveðju þeirrar stærstu. Heppnin fylgir þér, herra Kommandant, á ferð þinni til Íslands og heimferð til Þýskalands. Sendum bróðurkveðjur okkar frá Íslandi til Þýskalands“.

Yfirmaður Zeppelin var Ernst Lehmann. Hann lést daginn eftir að Graf Zeppelin hrapaði, af sárum.

Um klukkan 19:25 að staðartíma í New Jersey 6. maí 1937 kviknaði í þýska seppelfaranum Hindenburg þegar hann beygði sig í átt að viðlegukantinum á Naval Air Station í Lakehurst. Loftskipið var enn í um 200 fetum yfir jörðu.

Um var að ræða LZ 129 Hindenburg (Luftschiff Zeppelin #129; Skráning: D-LZ 129), sem var þýskt loftskip sem flutti farþega í atvinnuskyni, aðalskip af Hindenburg flokki, lengsta flokki flugvéla og stærsta loftskip miðað við rúmmál. Það var hannað og smíðað af Zeppelin Company (Luftschiffbau Zeppelin GmbH) og var rekið af þýska Zeppelin flugfélaginu (Deutsche Zeppelin-Reederei). Það var nefnt í höfuðið á Paul von Hindenburg fieldmarshal, sem var forseti Þýskalands frá 1925 til dauðadags 1934. Það kviknaði í því og eyðilagðist þegar reynt var að leggja að bryggju við viðlegustöng sína á flotaflugstöðinni í Lakehurst. Slysið olli 35 bana (13 farþegum og 22 áhafnarmönnum) af 97 manns um borð (36 farþegar og 61 áhöfn) og til viðbótar banaslysi á jörðu niðri.

Hamfarirnar voru umfjöllunarefni fréttamynda, ljósmynda og hljóðritaðra sjónarvotta. Ýmsar kenningar hafa verið settar fram bæði um orsök íkveikju fyrir eldsvoðann sem fylgdi í kjölfarið. Umfjöllunin braut traust almennings á risastóru, farþegaflutningastífu loftskipinu og markaði skyndilega endalok loftskipatímabilsins.

Heimild m.a.:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Hindenburg_disaster